ขงจื่อพบคนถ่อเรือ
เหยียนยวนเล่าแก่ขงจื่อว่า “ครั้งหนึ่ง ข้ากำลังข้ามอ่าวซังเซิน ก็เห็นคนเรือถ่อเรืออย่างชำนิชำนาญ ข้าได้ถามเขาว่า ‘ผู้คนจะสามารถฝึกควบคุมเรือได้อย่างไร?’ ชายคนนั้นตอบว่า ‘แน่นอนว่านักว่ายน้ำที่ดีย่อมรู้เคล็ดลับในทันที และคนที่สามารถดำน้ำ แม้ไม่เคยเห็นเรือมาก่อน ย่อมสามารถควบคุมมันได้’ ข้าถามถึงความหมาย แต่เขากลับนิ่งเงียบ ข้าจึงขอถามท่านถึงความหมายของคนถ่อเรือข้ามฟากผู้นั้น”
ขงจื่อตอบว่า “นักว่ายน้ำที่ดี ย่อมเข้าถึงเคล็ดลับในทันที หมายความว่าเขาลืมน้ำ ส่วนคนที่อาจว่ายอยู่ภายใต้ผืนน้ำ แม้ไม่เคยเห็นเรือมาก่อน ย่อมสามารถควบคุมเรือได้ เนื่องจากเขาเห็นกระแสน้ำเสมือนแผ่นดิน และถือว่าเรือที่ล่มนั้นก็เสมือนรถม้าที่ล้มคว่ำ มาตรแม้นสรรพสิ่งจะทลายลงมาเบื้องหน้าเขา แต่ก็ไม่อาจกระทบถึงภายใน ดังนั้น เขาจึงสามารถสัญจรไปทุกแห่งหนอย่างราบรื่น
“เมื่อเจ้าพนันชิงภาชนะดินเผาในการแข่งขันยิงธนู เจ้าจะยิงอย่างสามารถ เมื่อเจ้าพนันชิงเข็มขัดยศ เจ้าก็จะกังวลถึงชัยชนะ เมื่อเจ้าพนันชิงทองคำ จิตใจก็ปั่นป่วนสับสน ความสามารถของเจ้าไม่ได้เปลี่ยนไปเลยในการแข่งขันทั้งสามครั้งนี้ แต่เป็นเพราะรางวัลที่ทำให้หวั่นไหว จนสิ่งภายนอกสามารถครอบงำบั่นทอนจิตใจ ผู้ที่ให้ความสำคัญกับสิ่งภายนอกมากเกินไป ย่อมทำให้ภายในปั่นป่วนสับสน”
แปลเรียบเรียงตัดตอนจากหนังสือจวงจื่อ（庄子）
ไม่มีความคิดเห็น :
แสดงความคิดเห็น